Bireysel emeklilik sistemi nedir?

 Bireysel emeklilik sistemi, kişilerin aktif çalışma yaşamları süresince yaptıkları tasarrufları uzun vadeli yatırıma yönlendirerek emeklilik dönemlerinde, yaşam standartlarını koruyabilecekleri bir gelir elde etmelerini sağlayan özel bir emeklilik sistemidir. Kişiler bu sisteme gönüllü katılarak, sosyal güvenlik sisteminin sağladığı emeklilik gelirine ek bir gelir sağlayabilmektedir.

Sistem ne zaman başladı?

Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu 28 Mart 2001 tarihinde kabul edilmiş, 7 Nisan 2001 tarih ve 24366 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Kanun, yayımı tarihinden 6 ay sonra 7 Ekim 2001 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 27 Ekim 2003 tarihinde emeklilik şirketleri faaliyete geçmiştir.

Bireysel emeklilik sisteminin amacı nedir?

 Gelişmiş tüm ülkelerde uygulanmakta olan bireysel emeklilik sisteminin amaçları özetle şu şekilde sıralanabilir:

·         Bireylerin yaşlılıklarında kullanmaları amacıyla, güvenli bir şekilde tasarruf yapmalarını sağlamak,

·         Bu tasarrufları teşvik etmek, yatırıma yönlendirmek ve düzenlemek,

·         Emekli aylığı ve toptan geri ödeme yoluyla katılımcılara emeklilik dönemlerinde ek gelir sağlanarak, refah düzeylerini arttırmak,

·         Ekonomiye kaynak yaratmak,

·         İstihdamı arttırmak.

Bireysel emeklilik sistemine katılım zorunlu mu?

 Hayır. Sistem gönüllü katılım esasına dayalı bir sistemdir.

Bireysel emeklilik sisteminden beklenti nedir? Sistemin ekonomiye katkısı var mı?

Gelişmiş ülkelerde tasarrufların büyük bir kısmını, bireysel emeklilik yatırım fonları oluşturmaktadır. Ülke ekonomilerinin ihtiyaç duyduğu uzun vadeli kaynak ihtiyacını bu fonların karşıladığı görülmektedir. Türkiye'de bireysel emeklilik sisteminin kurulduğundan itibaren ilk 10 yılda yaklaşık 30 milyar YTL fon yaratması ve bu süre içinde sisteme, yaklaşık 3,5 milyon katılımcının girmesi beklenmektedir.

Sisteme katılabilmek için Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı olmak ya da çalışıyor olmak gerekli mi?

Medeni haklarını kullanma ehliyetine sahip herkes Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı olsa da, olmasa da sisteme dahil olabilecektir.

Bireysel emeklilik sistemi, Sosyal Güvenlik Kurumundaki gibi sağlık vb. hizmetler de sunuyor mu?

Bireysel emeklilik sistemi; birikimlerin toplanması, değerlendirilmesi ve kişiye toplu para ya da maaş ödenmesi esasına dayanmaktadır. Bu sistem, Sosyal Güvenlik Kurumundaki mevcut olan sağlık hizmetleri veya diğer hizmetleri sunmamaktadır.

Bireysel emeklilik sistemine katıldıktan sonra Sosyal Güvenlik Kurumunda bulunan haklarım geçerliliğini kaybeder mi?

 Hayır. Sosyal Güvenlik Kurumundaki haklar devam edecektir. Bu arada bireysel emeklilik sistemine katkı payı ödenip ikinci bir emeklilik geliri elde edilebilecektir.

Bireysel emeklilik sistemine girdiğimde halen prim ödediğim Sosyal Güvenlik Kurumundan çıkmalı mıyım?

Bireysel emeklilik sistemine giren katılımcının Sosyal Güvenlik Kurumundan çıkması söz konusu değildir. Bireysel emeklilik sistemi, zorunlu sosyal güvenlik sisteminin alternatifi değil, tamamlayıcısıdır.

Sosyal Güvenlik Kurumundaki emeklilik haklarımı bireysel emeklilik hesabıma aktarabilir miyim?

 Katılımcıların bireysel emeklilik sistemi içinde yer aldıkları süreyle, sosyal güvenlik sisteminde geçen sürenin ilişkisi bulunmamaktadır. Sosyal Güvenlik Kurumundaki emeklilik hakları, bireysel emeklilik hesabına aktarılamaz.

Bireysel emeklilik sistemi güvenli midir?

Emeklilik şirketleri; Hazine Müsteşarlığı, bağımsız dış denetçiler, şirket iç denetçileri tarafından prensipleri çok net olarak belirlenmiş esaslara uygun olarak denetim ve gözetim altında tutulmaktadır.

Bireysel Emeklilik Sistemi'nin güvenli ve etkin biçimde işletilmesini sağlamak, katılımcıların hak ve menfaatlerini korumak amacıyla emeklilik şirketlerinin faaliyetleri Hazine Müsteşarlığı'nın günlük gözetim ve denetimine tabidir. Hazine Müsteşarlığı bu görevin yürütülmesini teminen Emeklilik Gözetim Merkezini görevlendirmiştir.

Emeklilik yatırım fonları için de ayrıca denetim süreçleri tanımlanmıştır.

·         Fonun faaliyetlerinin iç kontrol esas ve usullerine uygun olarak işleyişi, şirket iç denetçileri, tarafından,

·         Fonun, portföy yöneticilerinin ve saklayıcının (Takasbank) Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile emeklilik ve yatırım fonlarının kuruluş ve faaliyetlerine ilişkin esaslar hakkında yönetmelik kapsamındaki faaliyetleri Sermaye Piyasası Kurulu tarafından,

·         Fonun hesap ve işlemleri üçer aylık ve yıllık dönemler itibarıyla bağımsız dış denetçiler tarafından denetlenmektedir.

Birikimlerim güvencede mi? Emeklilik Şirketi finansal sıkıntıya düşerse ne olur?

Bireysel Emeklilik Sistemi'nde ödenen katkı paylarıyla alınan emeklilik yatırım fonu varlıkları Takasbank'ta saklanmaktadır. Emeklilik şirketi varlıkları ile emeklilik yatırım fonu varlıkları ayrıdır. 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu 17. maddesi uyarınca "Fon mal varlıkları rehnedilemez, teminat gösterilemez, üçüncü şahıslar tarafından haczedilemez ve iflas masasına dahil edilemez."

Sistem nasıl işliyor?

Detaylı Bilgi için tıklayınız.

Bireysel emeklilik sisteminde vefat teminatı var mıdır?

Hayır, Bireysel Emeklilik Sistemi'nde vefat teminatı bulunmamaktadır. Katılımcının sözleşme süresi içinde vefat etmesi durumunda, sistemdeki tüm birikimler sözleşme üzerinde katılımcının tercih ettiği lehdarlara ya da kanuni varislerine ödenir.

Kısa vadeli birikim yapmak istiyorum, emeklilik sistemine girmem avantajlı olur mu?

Hayır. Çünkü bireysel emeklilik sistemi, uzun vadeli bir yatırım ve tasarruf sistemidir. Sistemden erken ayrılma durumunda, emeklilik hakkı kazanarak ayrılma durumuyla karşılaştırıldığında daha yüksek oranda stopaj kesintisi uygulanmaktadır. Ayrıca sözleşme kapsamında öngörülmüşse, katılımcının birikimlerinden giriş aidatının tahsil edilmemiş veya ertelenmiş bölümü indirilebilecektir.

Bireysel emeklilik sisteminde ne gibi risklerle karşı karşıya kalabilirim?

Bireysel emeklilik sisteminde, yatırılan katkı payları katılımcıların tercih ettiği fonlarda değerlendirilmektedir. Bu fonlar türlerine göre; hisse senedi, devlet tahvili, kıymetli madenler vb. kıymetler içermektedir. Tercih edilen fonların içerdikleri varlıkların kazanç ya da kayıpları katılımcıların birikimlerini belirlemektedir. Örneğin, hisse senedi ağırlıklı bir emeklilik fonuna yatırım yapılması ve borsanın değer kaybetmesi durumunda, katılımcıların fonları da portföylerinde yer alan hisse senetlerine de bağlı olarak değer kaybedebilir. Bu da katılımcıların birikimlerine yansır. Ancak alınacak riski belirlemek her zaman katılımcıların elindedir. Katılımcılar güvenli yatırım için daha az getiriye razı olup daha az risk içeren fonlara ağırlık verebilir veya daha fazla risk alarak daha fazla getiri sağlama ihtimali olan fonları seçebilir.

Bireysel emeklilik sözleşmesi nedir?
Bireysel emeklilik sözleşmesi, katılımcının bireysel emeklilik sistemine girmesine, katkı paylarının ödenmesine ve fonlarda yatırıma yönlendirilmesine, birikimlerin bireysel emeklilik hesaplarında izlenmesine, yapılacak kesintilere, katılımcının sistemden ayrılmasına, emekli olmasına, katılımcı veya lehdarlarına yapılacak ödemelere ilişkin esasları düzenlemektedir. Ayrıca tarafların diğer hak ve yükümlülüklerini düzenleyen bir sözleşmedir.

Kaç tür emeklilik sözleşmesi vardır? Sözleşmenin tarafları kimlerdir?

Emeklilik sözleşmeleri, bireysel, gruba bağlı bireysel ve işveren grup emeklilik sözleşmeleri olarak üçe ayrılmaktadır.

Bireysel emeklilik sözleşmesi: Bireysel emeklilik planına bağlı olarak şirket ile katılımcının taraf olarak yer aldığı bir sözleşmedir.
Gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesi: Grup emeklilik planına bağlı olarak şirket ile katılımcının taraf olarak yer aldığı bir sözleşmedir.
İşveren grup emeklilik sözleşmesi: Grup emeklilik planına bağlı olarak şirket ile sponsor kuruluşun taraf olarak yer aldığı ve katılımcı lehine yapılan bir sözleşmedir.

Emeklilik sözleşmem ne zaman yürürlüğe girer?
Teklif formunun katılımcı veya varsa sponsor kuruluş tarafından imzalandığı tarihi takip eden otuzuncu günde yürürlüğe girer. İşveren grup emeklilik sözleşmelerinde, grubun yürürlük tarihinden sonra gruba dahil olan katılımcıların yürürlük tarihi, katılımcı ad ve hesabına ödenen katkı payının şirket hesaplarına intikal ettiği tarihtir.

Emeklilik sözleşmesinin yürürlük tarihi, katılımcının bireysel emeklilik sistemine giriş tarihi olarak kabul edilir.

Sisteme girerken imzalamam gereken belgeler nelerdir? Bana hangi belgeler verilecek?

Emeklilik şirketi, katılımcı adayının gelir düzeyine ve risk getiri profili formunda doldurduğu bilgilere uygun bir emeklilik planı ve fon dağılımı teklifini katılımcı adayına sunar.

Katılımcı, kendisine sunulan teklifi kabul etmesi durumunda, giriş bilgi formu ve teklif formunu doldurup imzalar. Şirket imzalı formların birer örneği ile tanıtım kılavuzunu katılımcıya verir.

İşveren grup emeklilik sözleşmesinde, teklif formu ve giriş bilgi formu sponsor kuruluş tarafından doldurularak imzalanmaktadır.

Giriş bilgi formu: Bireysel emeklilik sisteminin işleyişine ilişkin önemli hususlar hakkında katılımcıya veya sponsor kuruluşa bilgi vermek için hazırlanan ve içeriği Hazine Müsteşarlığınca belirlenmiş olan formdur.
Teklif formu: Emeklilik planı, plan kapsamında sunulan fonlar, yapılan kesintiler, katkı payı tutarı ile emeklilik sözleşmesinin taraflarına ilişkin bilgileri içeren ve şirket hariç diğer taraflar ile bireysel emeklilik aracısı tarafından imzalanan formdur.
Tanıtım kılavuzu: Bireysel emeklilik sistemine, şirkete, emeklilik planına, plan kapsamındaki fonlara ve tarafların hak ve yükümlülüklerine ilişkin bilgileri içeren kitapçıktır.

Şirket tarafından emeklilik sözleşmesi, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 5 iş günü içerisinde katılımcı veya sponsor kuruluşa gönderilir.

Bireysel emeklilik sisteminde birden fazla emeklilik sözleşmesi alma hakkım var mı?
Evet. Aynı şirkette ya da farklı şirketlerde birden fazla emeklilik sözleşmesi alma imkanı bulunmaktadır.

Kimleri lehdar olarak seçebilirim?
Katılımcı istediği kişi / kişileri lehdar olarak tayin edebilmektedir. Lehdar / lehdarlar sözleşmede belirtilir. Lehdarın belirlenmemiş olması ve katılımcının vefatı halinde, birikimler katılımcının kanuni mirasçılarına ödenir.

Emeklilik sözleşmesi teklif formum şirket tarafından kabul edilmezse yapmış olduğum ödemelerden ne tür kesintiler yapılacaktır?
Emeklilik sözleşmesi teklif formunun şirket tarafından kabul edilmemesi durumunda, yapılan tüm ödemeler hiçbir kesinti yapılmadan ve varsa fon gelirleri ile birlikte 7 iş günü içinde ödeyene iade edilecektir.

Sözleşme yapmaktan vazgeçme hakkım var mı, cayma hakkını kullanmam halinde herhangi bir kesinti yapılacak mı?
Katılımcı veya varsa sponsor kuruluş emeklilik sözleşmesi yürürlüğe girmeden önce cayma hakkına sahiptir. Cayma halinde yapılan tüm ödemeler hiçbir kesinti yapılmadan ve varsa fon gelirleri ile birlikte 7 iş günü içinde ödeyene iade edilecektir.

Sözleşmem hangi durumda feshedilebilir?

Katılımcının teklif formunu imzalanmasından itibaren 60 gün içinde hiç bir ödeme yapmamış olması ve emeklilik sözleşmesinde hüküm bulunması kaydıyla, şirket sözleşmeyi feshedilebilir. Bu durumda katılımcı bireysel emeklilik sistemine girmiş sayılmaz.

Giriş aidatı tutarı neye göre belirlenmektedir?
Giriş aidatı tutarı, teklif formunun imzalandığı tarihte geçerli aylık brüt asgari ücretin yarısını aşmayacak şekilde emeklilik şirketleri tarafından belirlenmektedir. Giriş aidatı tahsil edilip edilmeyeceği, edilecekse nasıl tahsil edileceği teklif formunda ve emeklilik sözleşmesinde açıkça belirtilmelidir.

Bununla beraber 9 Ağustos 2008 tarihinden önce yürürlüğe girmiş sözleşmelerin giriş aidatı tutarına ve uygulama şekline ilişkin hükümler, aksi kararlaştırılmadıkça sözleşme sona erene kadar geçerliliğini koruyacaktır.

Giriş aidatını ne zaman ve ne şekilde ödenir?
Emeklilik şirketi, katılımcının sisteme ilk kez katılması sırasında ve yeni bir bireysel emeklilik hesabı açtırması halinde katılımcıdan veya sponsor kuruluştan giriş aidatı talep edebilir. Başka şirketten aktarım halinde ya da sözleşmede belirtilmediği hallerde giriş aidatı ödenmez. Giriş aidatı, katılımcıya veya varsa sponsor kuruluşa verilecek formlarda açıkça belirtilir.

Şirket, planda belirtmek kaydıyla, giriş aidatını kişinin sisteme ilk girdiğinde peşin ve bir kerede tahsil edilebileceği gibi, bir yılı aşmamak üzere taksitle tahsil edilebilir veya beş yılı aşmamak kaydıyla erteleyebilir. Planın özelliklerine göre, belirtilen üç tip tahsilat yönteminin herhangi ikisinin veya üçünün bir arada olması da mümkündür.

Giriş aidatının tahsilatının ertelenmesi halinde, ilgili tutar katılımcının başka bir şirkete aktarımda bulunması veya sistemden ayrılması durumunda katılımcının birikimlerinden indirilebilir.

Bireysel emeklilik sistemine katıldıktan sonra, sistemden ayrılmak istemem durumunda ödediğim giriş aidatı bana iade edilebilir mi?
Giriş aidatı emeklilik sözleşmesinde peşin, azami bir yıllık süre içinde taksitler halinde veya beş yılı aşmamak kaydıyla ertelenmiş olarak belirlenebilir. Katılımcının sistemden ayrılmak istemesi veya birikimlerini başka bir şirkete aktarmak istemesi halinde ödenen giriş aidatının katılımcıya iadesi söz konusu değildir

Katkı payı tutarı neye göre belirlenecek?
Asgari katkı payı tutarı belirli sınırlamalar dahilinde emeklilik şirketi tarafından belirlenir. Katılımcı asgari katkı payı tutarı altında kalmamak koşuluyla, ödeyebileceği katkı payını kendisi belirler.

Asgari katkı payı tutarı ne kadar?

Asgari katkı payı tutarı, hedef kitlenin gelir durumu ile emeklilik planının yönetim ve fon işletim giderleri dikkate alınarak belirlenir. Asgari katkı payı aylık brüt asgari ücretin %5’inden az olamaz. İşveren grup emeklilik sözleşmesine göre ödenen katkı paylarında bu sınırlama uygulanmaz.

Asgari katkı payları, emeklilik şirketleri ve bir şirketin planları arasında farklı tutarlarda olabilmektedir. Şirketlerin mevcut planları için geçerli olan asgari katkı payı tutarlarını öğrenmek için, şirketlerden bilgi alınmalıdır.

Ödenen katkı payları hemen yatırıma yönlendiriliyor mu?

Ödenen katkı payları, şirket hesaplarına intikalini takip eden en geç ikinci iş gününde katılımcı veya varsa sponsor kuruluş tarafından belirlenen fonlar için gerekli talimatlar verilerek yatırıma yönlendirilmektedir.

Sözleşme yürürlüğe girmeden önce şirkete ödenen katkı payları nasıl değerlendiriliyor?

Emeklilik sözleşmesinin yürürlük tarihinden önce şirket hesabına intikal eden ve emeklilik sözleşmesi yürürlüğe girdikten sonra katkı payı olarak değerlendirilecek ödemeler şirket hesabına intikali takip eden en geç ikinci iş gününde önceden tanımlanmış ve Hazine Müsteşarlığına bildirilmiş bir para piyasası fonunda değerlendirilecektir.

Katkı payını kredi kartı ile ödeme durumunda, ilgili tutar ne zaman yatırıma yönlendiriliyor?
Şirket, bir blokaj süresi tanımlayarak ödemelerin blokaj süresi sonunda katkı payı olarak şirket hesaplarına intikali koşulunu koyabilmektedir. Bu koşulun olması durumunda, ödenen katkı payı, ilgili blokaj süresi sonunda yatırıma yönlendirilmektedir. Şirketlerin blokaj süreleri, bankalarla yapmış oldukları sözleşmelere göre farklılık gösterebilmektedir.

Düzenli katkı payı ödemeleri dışında ara ödemeler yapılması mümkün mü?
Katılımcı, dilediği her zaman bireysel emeklilik hesabına düzenli katkı payı dışında da ödeme yapabilmektedir.

Geçmişte ödemediğim dönemlere veya ileriye yönelik katkı payı ödeyebilir miyim?

Emeklilik sözleşmesine göre ödenmesi gereken katkı payını aşan ödemeler, ödeme tarihinden itibaren on iki aylık dönemde ödenmesi gereken katkı paylarından mahsup edilebilmekte veya katılımcının yazılı olarak talep etmesi halinde ödeme tarihinden önceki on iki aylık döneme ait ödenmemiş katkı paylarına mahsup edilebilmektedir.

Ödediğim katkı payları hangi yatırım araçlarında değerlendirilecek?

Katılımcıların ödeyecekleri katkı payları emeklilik şirketlerinin kurmuş oldukları fonlarda değerlendirilecektir. Fon portföyüne alınabilecek para ve sermaye piyasası araçları şunlardır;

Nakit, vadeli-vadesiz mevduat

Borçlanma araçları (ters repo dahil) ile hisse senetleri

Kıymetli madenlere ve gayrimenkule dayalı varlıklar

Repo işlemleri

Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri

Borsa para piyasası işlemleri

Yatırım fonu katılma belgeleri

Kurulca uygun görülen ve kamuya ilan edilen diğer para ve sermaye piyasası araçları.

Sisteme katılmak giriş aidatı dışında ne tür ek maliyetler getiriyor?

Sisteme girerken sözleşmeye ilişkin kesintiler hakkında teklif formunda ve sözleşmede bilgilendirme yapılmaktadır. Yapılabilecek kesintiler ve azami tutarları şu şekildedir:

Katkı payları üzerinden %8 oranını aşmamak kaydıyla yönetim gideri kesintisi,

Fonun net varlık değeri üzerinden hesaplanan, azami günlük %0,0010 oranında fon işletim gideri kesintisi,

Bir yıldan fazla ödemeye ara verme durumunda, bireysel emeklilik hesabına ilişkin olarak emeklilik gözetim merkezine ve saklayıcı kuruluşa şirket tarafından ödenen sabit giderleri aşmayacak şekilde belirlenmiş ara verme kesintisi.

Katkı payını benim adıma başkası yatırabilir mi?
Evet. Katkı payını katılımcı adına katılımcı dışında birisi de ödeyebilmektedir.

Katkı payı ödemeleri nasıl yapılabilir?
Katkı payları sözleşmelerde belirtilen ödeme araçları ile yapılabilmektedir. Havale, banka şubesine verilen hesaptan otomatik ödeme talimatı, kredi kartı gibi araçlar sıklıkla kullanılmaktadır.

10 yıllık katkı payını bir kerede ödeyerek emekli olabilir miyim?
Katılımcı, bireysel emeklilik sistemine giriş tarihinden itibaren en az on yıl sistemde bulunmak ve on yıl süreyle katkı payı ödemek koşuluyla 56 yaşını tamamladıktan sonra emekliliğe hak kazabilmektedir.

Düzenli katkı payının üzerinde yapılan ödemeler, ödeme tarihinden itibaren en fazla on iki aylık dönemde ödenmesi gereken katkı payı olarak değerlendirilmektedir.

Katkı paylarımın fon dağılım oranlarını değiştirebilir miyim?

Katılımcı, fon dağılım oranlarını; değişiklik talebinde bulunduğu tarihten itibaren ödeyeceği katkı payı tutarlarını, bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerini, bireysel emeklilik hesabındaki birikimleri ile değişiklik talebinde bulunduğu tarihten itibaren ödeyeceği katkı payı tutarlarını kapsamak üzere yılda azami 6 kez yeniden belirleyebilir.

Katkı paylarımı veya giriş aidatımı bireysel emeklilik aracısı vasıtasıyla ödeyebilir miyim?
Bireysel emeklilik aracılarının giriş aidatı ve katkı payı tahsil etme yetkileri bulunmamaktadır.

Katkı payları zamanında ödenmezse ne olur? Ödemelere ara vermek mümkün müdür?

Emeklilik sözleşmesine göre ödenmesi öngörülen katkı payının vadesinde ödenmemesi veya öngörülen katkı payı tutarından daha az bir ödeme yapılması halinde katılımcı ödemeye ara vermiş kabul edilir.

Ödemeye ara verme durumu, ödemenin yapılmadığı tarihte başlar ve katkı payı ödenmeye başlandığı tarihte sona erer.

Bir yıl boyunca düzenli katkı payının altında ödeme yapılması veya hiç ödeme yapılmaması durumunda şirket, emeklilik planında belirtilmesi kaydıyla bazı sabit giderlerine karşılık gelen bir tutarı katılımcının birikimlerinden indirebilir.

Ancak katkı payı ödenmeyen süre emekliliğe hak kazanılması için gereken sürenin hesabında dikkate alınmaz.

Katkı payı ödemeye ara verilmesi halinde birikimler değerlenmeye devam eder mi?
Katkı payı ödemeye ara verilmesi halinde de birikimler; katılımcının seçmiş olduğu emeklilik yatırım fonlarında değerlendirilmeye devam eder.

Sisteme katılmak için nereye başvurmak gerekir?

Doğrudan emeklilik şirketlerine başvuruda bulunulabileceği gibi, emeklilik şirketlerinin ürünlerinin tanıtım, pazarlama ve satışına aracılık etmekte olan bireysel emeklilik aracılarıyla temasa geçilebilir.

Emeklilik planımla ilgili bilgilerime nasıl ulaşabilirim?
Emeklilik planıyla ilgili bilgilere şirketlerin Internet sitelerinden ve müşteri hizmetlerinden ulaşılabilmektedir.

Bireysel emeklilik sistemine katılırken emeklilik planımı nasıl seçebilirim?
Plan tercihi yapılırken plan dahilindeki asgari katkı payı tutarı, giriş aidatı tutarı ve ödeme şekli, uygulanan yönetim gideri kesintisi, plan kapsamında sunulan veya tercih edilen fonların performansları ve fon işletim gideri kesintileri değerlendirilmelidir.

Ayrıca katılımcılar plan dahilinde sunulan fonların kendi yatırım stratejisiyle uyuşup uyuşmadığını, emeklilik şirketinin standart hizmetler dışında plan kapsamında ek hizmetler sunup sunmadığını, kredi kartı ile ödeme yapılması durumunda emeklilik şirketinin kredi kartına uygulayacağı blokaj süresini öğrenmelidirler.

Daha geniş bilgi almak için lütfen tıklayınız.

Bireysel emeklilik sözleşmesindeki haklar kimler tarafından kullanılabilir?

Bireysel emeklilik sözleşmesinde sözleşmeden doğan haklar kural olarak katılımcı tarafından kullanılır. Fon dağılımı değişikliği, emeklilik planı değişikliği ve birikimlerin aktarımı haklarının, katılımcı ad ve hesabına katkı payı ödeyen kişi tarafından kullanılması kararlaştırılabilir. İşveren grup emeklilik sözleşmesi ve gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmelerinde hakların kullanımı için farklı hükümler bulunmaktadır.

Emeklilik planımı değiştirebilir miyim?

Katılımcı emeklilik planını bir yılda azami 4 kez değiştirebilmektedir. Bu yöndeki değişiklik talebinin, değişikliğin yapılması istenen tarihten en az 2 iş günü önce şirkete yazılı olarak yapılması gerekmektedir. Yeni emeklilik planına değişiklik tarihi itibarıyla geçiş yapılır ve katılımcıya ve varsa sponsor kuruluşa 5 iş günü içinde yeni emeklilik sözleşmesi gönderilir. İşveren grup emeklilik sözleşmesinde, gruba dahil olan katılımcılara işveren grup emeklilik sertifikası gönderilir.

Emeklilik şirketimi istediğim zaman değiştirebilir miyim?
Sözleşmenin yürürlük tarihinden itibaren en az bir yıl sonra birikimlerin başka bir şirkete aktarılabilmesi mümkündür.

Başka şirkete aktarım yapmak için mevcut şirkette en az bir yıl kalmam yeterli mi yoksa bir yıla karşılık gelecek katkı payı tutarını ödemek zorunda mıyım?
Katılımcı, mevcut şirketindeki emeklilik sözleşmesinin yürürlük tarihinden itibaren en az bir yıl geçtikten sonra bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerinin başka bir emeklilik şirketine aktarılmasını talep edebilir.

Emeklilik şirketimi değiştirirken ödemem gereken ek bir tutar olacak mı?
Başka bir emeklilik şirketine aktarım durumunda, aktarım yapılacak şirkete giriş aidatı ödenmesi gerekmemektedir. Ancak katılımcının mevcut sözleşmesinde giriş aidatı taksitlendirilmiş ve/veya ertelenmiş ise, bireysel emeklilik sisteminden ayrılma veya başka bir şirkete aktarım durumunda, sözleşmesinin bulunduğu şirket giriş aidatının ödenmemiş kısmını katılımcının bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerinden indirebilecektir.

Başka şirkete aktarım yaparken kredi kartımdan çekilen ancak henüz şirket hesaplarına intikal etmeyen (blokajdaki) katkı payı tutarım aktarım yapacağım şirkete aktarılacak mı?

Hayır. Blokaj süresi dolmayan katkı payı ödemeleri ile ilgili provizyonlar iptal edilecektir.

Başka şirkete aktarım işleminden önce bu hesaba ilişkin ileriye yönelik yapmış olduğum ödemeler varsa, bu ödemelerin durumu ne olacak?

Aktarım yapmadan önce ileriye yönelik olarak yapılan ödemeler birikimlerle birlikte aktarılacaktır. Ancak bu ödemeler emekliliğe hak kazanılmasına ilişkin süre hesabında dikkate alınmayacaktır.

Şirket aktarım veya hesap birleştirme talebimi emeklilik şirketi hangi durumlarda yerine getirmeyebilir?

Şirket, giriş aidatı borcunu tahsil edene kadar aktarım veya hesap birleştirme talebini yerine getirmeyebilir. Bu durumda şirket katılımcıya veya varsa sponsor kuruluşa aktarımın gerçekleştirilemeyeceğini yazılı olarak bildirir.

Birikimlerimi başka bir plan kapsamındaki sözleşmeme aktarabilir miyim veya istediğim hesapla birleştirebilir miyim?

Katılımcı bireysel emeklilik sözleşmelerini ilgili planda belirtilen düzenlemeler kapsamında başka bireysel emeklilik sözleşmeleri ile birleştirebilir. Ancak, bireysel veya gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesi çerçevesinde açılmış olan bir hesaptaki birikimler işveren grup emeklilik sözleşmesi çerçevesinde açılacak bir hesaba aktarılamaz.

Gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesi çerçevesinde açılacak bir hesaba aktarımda bulunabilmesi ancak ilgili emeklilik planına katılım için gerekli şartların taşınması ile mümkündür.

İşveren grup emeklilik sözleşmesine göre açılmış olan hesaplardaki birikimler işveren grup emeklilik sözleşmesi çerçevesinde açılacak hesaplara aktarılabilir.

Bireysel emeklilik sözleşmemi ve hesabımdaki birikimleri başka birine devredebilir miyim?
Bireysel emeklilik sözleşmesi ve hesaptaki birikimleri başka birine devretmek mümkün değildir.

Bireysel emeklilik hesabımdaki birikimlerimin bir kısmını başka bir şirkete aktarabilir miyim?
Birikimlerde kısmi aktarım söz konusu değildir, aktarım ancak birikimlerin tamamını kapsayacak şekilde yapılabilir.

Aynı veya farklı şirketlerdeki hesaplarımı birleştirebilir miyim?

Evet. Aynı veya farklı şirketlerdeki hesapların birleştirilebilmesi mümkündür.
 

Farklı şirketlerde açılan hesapların birleştirilmesinde herhangi bir kısıtlama olacak mı?

Farklı şirketlerde açılan hesapların birleştirilebilmesi için birleşme sonucunda kapanan hesabın bağlı olduğu emeklilik sözleşmesinin ilgili şirkette en az bir yıl kalmış olması gerekir.

Aynı şirketteki hesaplarımı birleştirirken giriş aidatı ödeyecek miyim? Başka bir kesinti yapılacak mı?

Sözleşmeler kapsamında ertelenmiş ya da henüz tamamı ödenmemiş giriş aidatı bulunuyorsa, aynı şirkette yapılacak hesap birleştirme işlemlerinde birleştirme işlemi sonrası giriş aidatının alınmasına ilişkin esaslar emeklilik planlarında tanımlandığı üzere uygulanır. Farklı şirketlerdeki hesapların birleştirilmesi birikimlerin aktarımı için belirlenen şartlara ve usule göre yapılacaktır.

Hesap birleştirilmesinde giriş aidatı dışında herhangi bir gider kesintisi uygulanmayacaktır.

Hesap birleştirmesi sonucunda lehdar kim olacaktır?

Hesap birleştirme işlemi sonrasında lehdar, sözleşmesi devam eden birleştirilen hesap çerçevesinde tanımlı lehdar olacaktır.

Hesap birleştirmesi sonucunda yeni emeklilik sözleşmesi düzenlenecek mi?

Hesap birleştirme işlemi sonucunda yeni emeklilik sözleşmesi düzenlenmez.

Birleştirilen hesaplar sonradan ayrıştırılabilir mi?

Birleştirilen hesapların daha sonra ayrıştırılması mümkün değildir.

Hesap birleştirme işlemi sonrası, her iki sözleşme kapsamındaki haklar da birleşiyor mu?

Hesap birleştirme ile fon dağılımı değişikliği ve plan değişikliği hakları birleştirilemez. Bu hakların kullanımına ilişkin sınırlamalarda birleştirme sonrası devam eden sözleşme kapsamında kullanılmamış olan haklar dikkate alınır.

Hesapların birleştirilmesinden sonra sisteme giriş tarihi ne olacaktır?

Hesapların birleştirilmesinde yürürlük tarihi eski olan emeklilik sözleşmesi, bireysel emeklilik sistemine giriş tarihinin belirlenmesinde esas alınacaktır.

Bireysel emeklilik sisteminden ayrılmak için ne yapmalıyım?

Sistemden ayrılmak için sözleşmenin bulunduğu şirkete başvurmak gerekmektedir. Şirket, kendisine yapılan başvuru üzerine, ayrılma bilgi formu ve hesap özetini katılımcının tanımlı elektronik posta adresine, faksına veya posta adresine 2 iş günü içinde gönderir. Katılımcının ayrılma talep formunu imzalayarak şirkete göndermesi halinde, bireysel emeklilik hesabındaki birikimler yasal kesintiler yapılarak formun şirkete ulaştığı tarihten itibaren 7 iş günü içinde katılımcıya ödenecektir.

Bireysel Emeklilik Sistemindeki birikimlerim haczedilebilir mi?
Bireysel emeklilik hesabındaki fon paylarından, katılımcının sistemde bulunduğu ay sayısı ile asgari ücret tutarının çarpımına karşılık gelen birikim tutarı haczedilemez, rehnedilemez, iflas masasına dahil edilemez. İlgili hesabın yapılması sırasında rehin, haciz veya iflas tarihinde geçerli olan brüt asgari ücret tutarı esas alınır. Sistemde 36 aydır bulunmakta olan bir katılımcının 30.000 YTL’lik birikime ulaştığı, haciz tarihinde aylık brüt asgari ücretin 638,70 YTL olduğu varsayıldığında, bu katılımcının birikimlerinin 22.993,20 YTL’lik (36 * 638,70 YTL) bölümü haczedilemeyecektir.

Bireysel Emeklilik Sisteminden emekli olarak birikimlerimle yıllık gelir sigortası yaptırdım. Düzenli olarak aylık almaktayım. Aylıklarım üzerine alacaklılarım tarafından haciz konulabilir mi?
Bireysel emeklilik sisteminden emekli olanlara yapılan yıllık gelir sigortası ödemelerinin aylık ödemeye isabet eden miktarının nafaka borçları hariç olmak üzere asgari ücret tutarına kadar olan kısmı haczedilemez, rehnedilemez, iflas masasına dahil edilemez. İlgili hesabın yapılması sırasında rehin, haciz veya iflas tarihinde geçerli olan brüt asgari ücret tutarı esas alınır. Bireysel emeklilik sisteminden emekli olan bir kişinin yıllık gelir sigortasından aylık 1.000 YTL almakta olduğu, haciz tarihinde aylık brüt asgari ücretin 638,70 YTL olduğu varsayıldığında, aylık olarak ödenen 1.000 YTL’nin, 638,70 YTL’si hacze konu edilemeyecektir.

Bireysel Emeklilik Sisteminde birden fazla sözleşmem olduğunda haczedilemeyecek tutar nasıl hesaplanacak?

Haczedilemeyecek tutar, katılımcının tüm hesaplarındaki toplam birikimi üzerinden hesaplanacaktır.

Emeklilik şirketleri katılımcılara planları ve sözleşmeleri ile ilgili ne sıklıkta bilgilendirme yapacak?

Emeklilik şirketi, yıllık hesap bildirim cetveli ile birlikte emeklilik planındaki yönetim ve fon işletim gideri kesintilerine, fon unvanlarına, asgari katkı payı tutarına ve benzeri mahiyetteki değişikliklere ilişkin bilgi notunu katılımcıların tanımlı elektronik posta adresine veya faksına, bunlar yoksa posta adresine hesap dönemlerini takip eden on iş günü içinde, göndermekle yükümlüdür. Ayrıca katılımcılar herhangi bir zamanda birikimlerinin tutarını öğrenmek istemeleri halinde o günün fon değerlerini emeklilik şirketinin çağrı merkezi, Internet sitesi veya Takasbank´dan öğrenebilecektir.

Grup emeklilik sözleşmelerinin bireysel emeklilik sözleşmelerinden farkları neler? Hangisi avantajlı?

İşlem yükü maliyetleri bireysel sözleşmelerden daha az olacağı için emeklilik şirketleri grup emeklilik sözleşmeleri için daha düşük masraf kesintileri belirleyebilmektedir.

Grup emeklilik sözleşmesinin işverene faydası nedir?

Grup emeklilik sözleşmeleri işyerindeki verimliliği, motivasyonu ve kalıcılığı sağlayarak çalışan ve işverenin karşılıklı memnuniyet düzeyini artırır. Bu sistemle şirketlerin istedikleri kalite, verim ve başarıdaki çalışanları bünyelerine katabilmeleri çok daha kolaylaşacaktır. Ayrıca işveren, çalışanları adına ödemiş olduğu katkı tutarlarını belirli sınırlamalar dahilinde vergi matrahının tespitinde gider yazabilir.

Kimlere grup emeklilik sözleşmesi yapılabilir?

Bir işyerinde, dernekte, vakıfta, tüzel kişiliği haiz meslek kuruluşunda veya sair kuruluşlarda çalışan veya üye olanlara grup emeklilik sözleşmesi düzenlenebilir.

Grup kurucusu kimdir?

Çalışanları veya üyeleri adına emeklilik şirket ile birlikte grup emeklilik planı oluşturan, bu plana ilişkin şartları müzakere eden ve planın işletilmesine yardımcı olan işveren, dernek, vakıf, tüzel kişiliği haiz meslek kuruluşu ve sair kuruluştur.

Grup emeklilik sözleşmesi yaptırmak için tüzel bir kişilik olmalı mı?

Evet, grup emeklilik sözleşmelerinde (işveren grup emeklilik sözleşmesi ve gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesi), oluşturulacak grubun bir tüzel kişilikle ilişkilendirilmesi ve bu tüzel kişilikle bağlantılı bir grup kurucusunun bulunması gereklidir.

İşveren grup emeklilik sözleşmesine katkı payı ödeyebilir miyim?

Hayır, çalışanı adına işveren (“sponsor kuruluş”) tarafından yapılan ödemeler “işveren grup emeklilik sözleşmesi”ne göre açılan hesapta, çalışan tarafından yapılan ödemeler ise “gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesi”ne göre açılan hesapta olmak üzere iki ayrı sözleşmeye göre iki ayrı hesapta takip edilir.

İşveren, işveren grup emeklilik sözleşmesine katkı payını ödemezse bilgilendirilecek miyim?

İşveren grup emeklilik sözleşmelerinde, sponsor kuruluşun, ödemesi gereken bir katkı payını ödeme tarihinden itibaren 30 gün içinde ödememesi halinde, bu durum emeklilik şirketi tarafından, katılımcının tanımlı elektronik posta adresine veya faksına, bunlar yoksa posta adresine 5 iş günü içinde bildirilecektir.

Gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesindeki haklar kim tarafından kullanılabilir?

Sözleşmeden kaynaklanan haklar kural olarak katılımcı tarafından kullanılır. Fon dağılımı değişikliği, emeklilik plan değişikliği ve birikimlerin aktarım hakları grup kurucusu tarafından kullanılması kararlaştırılabilir.

İşveren grup emeklilik sözleşmesindeki haklar kim tarafından kullanılabilir?

Fon dağılımı değişikliği, emeklilik plan değişikliği ve birikimlerin aktarım hakları hak kazanma süresi sonuna kadar kural olarak sponsor kuruluş tarafından kullanılır.

Sponsor kuruluş, fon dağılımı değişikliği kullanım hakkını katılımcıya devredebilir.

Katılımcının işveren grup emeklilik sözleşmesine haciz işlemi uygulanabilir mi?

İşveren grup emeklilik sözleşmesine bağlı olarak açılan bireysel emeklilik hesaplarına uygulanacak hacizlerde, emeklilik sözleşmesine hak kazanma süresi koşulunun konulmuş olması halinde, hak kazanma süresi sonunda katılımcının hak kazandığı birikim tutarı dikkate alınarak haciz uygulanır. Bir hak kazanma süresi koşulu bulunmuyorsa haczin geldiği andaki birikimler dikkate alınır.

Hak kazanma süresi dolmadan önce işyerimden ayrılıyorum. İşverenin adıma bireysel emeklilik sistemine ödediği katkı payları karşılığında oluşan birikimi alabilir miyim?

Katılımcı, işveren grup emeklilik sözleşmesine bağlı olarak adına açılan hesaptaki birikimin varsa hak kazandığı bölümünü bireysel veya gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesine aktarabilir veya yasal kesintiler yapıldıktan sonra kalan tutarı alarak sistemden ayrılabilir.

Hak kazanma süresinin dolmasından sonra işverenin adıma ödediği katkı paylarından oluşan birikimi alabilir miyim?

Emeklilik sözleşmesinde belirtilen hak kazanma süresi tamamlandıktan sonra;

Katılımcının birikimleri, işveren grup emeklilik sözleşmesi kapsamındaki hesapta kalabilir.

Katılımcının talep etmesi halinde birikimleri, yazılı talebi doğrultusunda bireysel veya gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesine aktarılır veya yasal kesintiler yapılarak kendisine ödenir.

Hak kazanma süresinden sonra birikimlerimi bireysel emeklilik sözleşmeme aktardım. İşveren, işveren grup emeklilik sözleşmesine bağlı hesabıma katkı payı ödemeye devam edebilir mi?

İşveren, isterse bu hesaba katkı payı ödemeye devam edebilir.

Katılımcı hangi hallerde işveren grup emeklilik sözleşmelerindeki birikimlere hak kazanma süresi dolmadan hak kazanır?

Katılımcı aşağıdaki durumlarda hak kazanma süresinin sona ermesini beklenmeden işveren grup emeklilik sözleşmesine bağlı olan hesabında işveren tarafından ödenmiş katkı paylarıyla bunların getirilerinden oluşan birikimlere hak kazanır.

Sponsor kuruluş tarafından bu kuruluştaki işine haklı nedenle feshi haricinde son verilmesi,

Katılımcının 22.05.2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununa göre haklı nedenle işinden ayrılması veya maluliyet ve sürekli işgöremezlik gibi zorunlu nedenlerle işinden ayrılması,

Sponsor kuruluşun işveren grup emeklilik sözleşmesini feshetmesi veya iflas yahut konkordato ilan etmesi,

Katılımcının vefatı halinde,

İşverenler çalışanları için ödedikleri katkı paylarına karşılık çalışanlarının bu birikimleri hak kazanmaları için ne kadar çalışma süresi koşulu koyabilir?
Grup emeklilik sözleşmesinin tarafı olan işveren, dernek, vakıf, tüzel kişiliği haiz meslek kuruluşu ve sair kuruluş, çalışanı ya da üyesi adına ödediği katkı paylarına ilişkin birikimlerin çalışan ya da üye tarafından hak edilmesi için belirli koşullar öngörebilir.

Bu koşullar şu şekildedir;

Çalışanın hak etme süresi 5 yılı aşamayacaktır.

Hak kazanma süresinin 4 yıl olması durumunda, çalışan her 1 yıllık sürede birikimlerin en az %25’ine kazanacaktır.

Hak kazanma süresinin 5 yıl olması durumunda, çalışan her 1 yıllık sürede birikimlerin en az %20’sine hak kazanacaktır.

Hak kazanma süresinin 3 yıl ve daha az olması durumunda yıl bazında bir sınırlama uygulanamayacaktır.

Emeklilik yatırım fonu nedir?

Emeklilik yatırım fonu, emeklilik için ödenen katkı paylarının yatırıma yönlendirildiği bir yatırım fonudur. Emeklilik şirketleri tarafından kurulur. Portföy yönetim şirketlerince yönetilir.

Yatırım fonlarında çeşitli yatırım araçları ağırlıklı olarak bulunabilir. Örneğin fonun %80'inden fazlası kamu borçlanma araçlarından oluşuyorsa kamu borçlanma araçları fonu, likit yatırım araçlarından oluşuyorsa likit fon olarak adlandırılır.

Emeklilik yatırım fonunun diğer yatırım fonlarından farkı nedir?

Bu fonlar bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı paylarının değerlendirilmesi için ve işletilmesi amacıyla özel olarak kurulur. Sadece bireysel emeklilik sistemine giren kişiler tarafından satın alınabilir. Fon işletim gideri kesintisi oranı diğer yatırım fonlarına göre daha düşüktür. Emeklilik yatırım fonlarının elde etmiş olduğu kazançlara stopaj uygulanmamaktadır. Daha uzun vadeli yatırım stratejileri ile yönetilmektedir.

Fon pay değeri nasıl hesaplanır?

Fonun pay değeri, net varlık değerinin dolaşımdaki pay sayısına bölünmesiyle elde edilir.

Yatırım yapacağım emeklilik fonlarıyla ilgili herhangi bir sınırlama var mı?

Hayır, tercih edilen fonlara herhangi bir asgari ve azami sınır olmaksızın yatırım yapılabilir. Bununla beraber, emeklilik planlarında hedef kitledeki katılımcıların risk-getiri beklentileri doğrultusunda fon ve yatırım sınırlamaları bulunabilir.

Emeklilik yatırım fonları, emeklilik sözleşmesinin türüne göre (grup veya bireysel emeklilik) değişir mi?
Fonlar, bireysel katılımcılara yönelik olarak bireysel emeklilik yatırım fonu ve fon paylarının emeklilik sözleşmesinde tanımlanmış katılımcı, kişi ya da gruplara tahsis edildiği grup emeklilik yatırım fonu şeklinde kurulabilir. Grup emeklilik yatırım fonları; işyeri veya belirli meslek grupları bazında, sektörel bazda ve Sermaye Piyasası Kurulunca uygun görülmek koşulu ile fon paylarının belirli kişi ya da gruplara tahsis edilmesi suretiyle oluşturulabilir.

Fon dağılımını nasıl değiştirebilirim?
Katılımcı bireysel emeklilik hesaplarındaki birikimlerin ve ödediği katkı paylarının fonlar arasındaki dağılım oranlarını veya tutarlarını yılda en fazla 6 kez değiştirebilir. Bu yöndeki değişiklik talebinin değişikliğin yapılması istenen tarihten en az 2 iş günü önce şirkete yazılı olarak bildirilmesi gerekmektedir.

Emeklilik şirketleri yıllık getiri konusunda garanti verebiliyor mu?

Sistemde herhangi bir getiri garantisi verilmemektedir. Katılımcılar, emeklilik şirketi tarafından sunulan değişik risk ve getiri düzeyine sahip emeklilik yatırım fonları arasından kendi risk profiline en uygun olabilecek fonlara kendi kararları doğrultusunda yatırım yapabilmektedirler.

Bireysel emeklilik sistemine giren biri ödediği katkı paylarının nasıl değerlendirildiğini, başka bir ifade ile karda veya zararda olduğunu takip edebiliyor mu?

Bireysel emeklilik sisteminin şeffaf yapısı nedeniyle katılımcılar emeklilik şirketlerine ve Takasbank’a günlük olarak ulaşıp hesapları hakkında bilgi alabilmektedir.

Emeklilik yatırım fonlarının fon portföyü kim tarafından yönetiliyor?

Fon portföyü, portföy yöneticileri tarafından yönetilmektedir. Portföy yöneticileri, fon portföyünü, Kanun, 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu, fon içtüzüğü, emeklilik sözleşmesi, izahname, portföy yönetim sözleşmesi ve ilgili mevzuat hükümlerine göre yönetmekle yükümlüdür.

Hangi şartlarda emekliliğe hak kazanırım?
Katılımcı, bireysel emeklilik sistemine giriş tarihinden itibaren en az 10 yıl sistemde bulunma ve 10 yıl süreyle katkı payı ödeme koşulu ile 56 yaşını tamamladıktan sonra emekliliğe hak kazanır.

Emekliliğe hak kazanıldığında süreç nasıl işleyecek?
Şirket, katılımcının başvuru üzerine, en geç 5 iş günü içerisinde emeklilik bilgi formunu ve hesap özetini katılımcının elektronik posta adresine veya faksına, bunlar da yoksa posta adresine gönderecektir.

Katılımcı, emeklilik bilgi formundaki seçeneklere göre emeklilik tercihini yazılı olarak şirkete bildirecektir.

Birden fazla emeklilik sözleşmesine sahipsem ne zaman emekli olabilirim?

Katılımcının aynı şirkette veya farklı şirketlerde birden fazla emeklilik sözleşmesi varsa, tüm emeklilik sözleşmelerinden emekliliğe hak kazanabilmesi için, en az bir emeklilik sözleşmesinden emekliliğe hak kazanmış olması yeterlidir.

Katılımcının, bütün sözleşmelerinden emekliliğe hak kazanabilmesi için, bir sözleşmesinden emeklilik hakkını kullanmak üzere şirketinden talepte bulunurken, diğer sözleşmeleri içinde bu hakkı kullanmak istediğini şirketine bildirmesi gerekmektedir. Aksi takdirde, diğer sözleşmeler kendi koşullarına göre değerlendirilmeye tabi tutulacak ve her biri için ayrı ayrı 10 yıl katkı payı ödeme ve 56 yaşını tamamlama koşulu aranacaktır.

Emekliğe hak kazandığımda, emeklilik hakkımı, ileri bir tarihte kullanmak üzere erteleyebilir miyim?

Evet. Katılımcı emeklilik hakkını ileri bir tarihte kullanmak için erteleyebilir.

Emekli olduktan sonra birikimlerimi nasıl alabilirim?

Emekliliğe hak kazandıktan sonra katılımcılar,

Birikimlerinin tamamını bir defada alıp sistemden ayrılabilirler.

Programlı geri ödeme nedir?

Birikimlerini kısmen almak isteyen katılımcının, hazırlanacak bir program çerçevesinde bireysel emeklilik hesabındaki birikimleri kısım kısım geri almasıdır.

Programlı geri ödemeyi tercih etmesi durumunda, katılımcı;

Yıllık gelir sigortası nedir?

Yıllık gelir sigortası, toplu veya belirli süreler içinde yapılan katkılara göre, hemen veya belli bir süre sonra başlayan, sigortalıya veya bildirdiği lehdarına ömür boyu veya belirli süreler için yapılan ödemeleri düzenleyen sözleşmedir. Yıllık gelir sigortası sözleşmesine göre belirlenen emeklilik maaşı; aylık, üç aylık, altı aylık veya yıllık olarak ödenebilir. Yıllık gelir sigortası sözleşmelerinde, yıllık gelir sigortası genel şartları çerçevesinde ilgili şirketin üstlenmiş olduğu rizikonun, tazminat yükümlülüğünün türü ve kapsamının, tarafların hak ve yükümlülüklerinin, ödeme dönemlerinin, sözleşme süresi ve sözleşmeyi sona erdiren hallerin ve ilgili diğer hususların belirtilmesi zorunludur.

Emekliliğe hak kazanmadan vefat etmem halinde birikimlerim ne olacak?
Katılımcının emekliliğe hak kazanmadan vefat etmesi halinde, birikimleri sözleşmede belirttiği lehdara/lehdarlara, lehdar tanımlanmamışsa kanuni mirasçılarına ödenir. Katılımcının vefatı durumunda varsa katılımcıya ait giriş aidatı borcu, katılımcının lehdar veya hak sahiplerine yapılacak ödeme sırasında, katılımcının bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerinden indirilebilir.

Emekliliğe hak kazanmadan sistemden ayrılabilir miyim?

Katılımcı bireysel emeklilik sisteminden istediği zaman ayrılabilir. Ancak bu durumda emekli olmanın getirdiği avantajlardan yararlanamayacaktır.

10 yıl boyunca katkı payı ödemeden sistemden ayrılan katılımcının birikimleri üzerinden %15, 10 yıl boyunca katkı payı ödemekle beraber sistemden emeklilik hakkı kazanmadan ayrılan katılımcının birikimleri üzerinden %10 stopaj kesintisi yapılır.

Sistemden emeklilik hakkı kazandıktan sonra ayrılan katılımcıdan %3,75 stopaj kesintisi dışında vergi alınmamaktadır.

Şirketimiz çalışanları için emekliliklerine yönelik olarak birikim yapmaktadır. Ancak bu birikimleri bireysel emeklilik sistemine aktarmak istemekteyiz. Bu konuda herhangi bir kolaylık sağlanacak mı?

Yetkili organlarınca karar alınması kaydıyla, üyelerine veya çalışanlarına emekliliğe yönelik taahhütte bulunan dernek, vakıf, sandık, tüzel kişiliği haiz meslek kuruluşu veya sair ticaret şirketindeki (Hizmet sunucusu) emekliliğe yönelik birikimler ve taahhütlere ilişkin tutarların kısmen veya tamamen 14 Haziran 2012 tarihine kadar bireysel emeklilik sistemine aktarılması halinde, aktarımlara yönelik işlemler her türlü vergi, resim, ve harçtan muaf tutulacaktır. Bu muafiyet doğabilecek gelir vergisi yükümlülüğünü de kapsamaktadır. Ayrıca bu şekilde bireysel emeklilik sistemine giren katılımcılardan giriş aidatı alınmayacak, aktarılan tutar üzerinden herhangi bir kesinti yapılmayacaktır.

Vakfımızın üyeleri için emekliliklerine yönelik olarak emekli sandığı bulunmaktadır. Üyelerimize emekli olduklarında alacakları tutara ilişkin olarak bazı taahhütlerimiz var. Mevcut birikimlerle satın alınmış bazı menkul ve gayrimenkuller bulunuyor. Bireysel emekliliğe geçiş koşullarımız nasıl olacak?

Vakıf veya sandığın yetkili organlarının aktarım yönünde karar alması koşuluyla aktarım yapılabilir. 14 Haziran 2012 tarihine kadar aktarımın gerçekleşmesi halinde aktarımlara yönelik işlemler (gayrimenkul ve menkul değerler satışları) her türlü vergi, resim ve harçtan muaf tutulacaktır. Bu muafiyet doğabilecek gelir vergisi yükümlülüğünü de kapsamaktadır. Ayrıca bu şekilde bireysel emeklilik sistemine giren katılımcılardan giriş aidatı alınmayacak, aktarılan tutar üzerinden herhangi bir kesinti yapılmayacaktır.

Geleceğe yönelik taahhütlerle ilgili olarak aktüeryal hesaplamaların yapılması ve bireysel emeklilik sistemine, belirli katkı esasına göre aktarım yapılması gerekmektedir.

Hangi dernek, vakıf, sandık ve kuruluşlar aktarım yapabilir?

Üyelerine veya çalışanlarına emekliliğe yönelik birikim veya taahhütte bulunan dernek, vakıf, sandık, tüzel kişiliği haiz meslek kuruluşu veya sair ticaret şirketleri aktarım yapabilecektir.

17.07.1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki kuruluşların çalışanları için kurdukları sandıkların, 31.05.2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun geçici 20 nci maddesine göre Sosyal Güvenlik Kurumuna devredilmesi zorunlu olan kısmı bireysel emeklilik sistemine aktarılamaz. Bununla beraber bu kısmın dışında kalan birikimler bireysel emeklilik sistemine aktarılabilir.

Aktif / Pasif üye kimdir?

Aktif üye: Emeklilik taahhüt planına göre henüz emekli olmamış veya emekliliğe yönelik kendisine herhangi bir ödeme yapılmamış üyeler veya çalışanlardır.

Pasif üye: Emeklilik taahhüt planına göre kendilerine maaş ve/veya gelir bağlanmış olan üyeler veya çalışanlar ile bunların hak sahipleridir.

Tanımlanmış fayda / Tanımlanmış katkı esası ne demektir?

Tanımlanmış fayda esası, emeklilik birikimi olarak ödenecek tutarların, alınan katkılarla ilişkili olmaksızın üyeler veya çalışanların maaşları ya da hizmet süresine bağlı olarak belirlenmesidir.

Tanımlanmış katkı esası, emeklilik birikimi olarak katılımcıya ödenecek tutarların, emeklilik taahhüt planı kapsamında alınan katkılar ile bunların getirilerine bağlı olarak belirlenmesidir.

Dernek, vakıf, sandık ve diğer kuruluşlardan bireysel emeklilik sistemine aktarım yapılması zorunlu mu?

Hayır. Hizmet sunucusunun yetkili organlarınca alınmış aktarım kararına bağlı olarak, aktarımlar bireysel veya grup olarak yapılabilir. Yetkili organın bireysel aktarım yönünde karar alması durumunda aktarım gönüllülük esasına dayalı olup, kişilerin aktarım için hizmet sunucusuna başvurmaları gerekmektedir. Hizmet sunucusunun tüm grup için aktarım kararı alması durumunda ise bu karar bağlayıcı olacaktır.

Emeklilik taahhüt planı kapsamındaki birikimlerin ne kadarı aktarılabilecektir?

Birikimlerin bir kısmı veya tamamı bireysel emeklilik hesabına veya yıllık gelir sigortasına aktarılabilir.

Vakfımızın üyeleri için emekliliklerine yönelik olarak emekli sandığı bulunmaktadır. Bu sandıktaki birikimleri bireysel emeklilik sistemine aktarmak için ne yapmalıyız?

Hizmet sunucusu, aktarım yapmadan önce Hazine Müsteşarlığına bildirimde bulunacaktır. Müsteşarlık, hizmet sunucusu tarafından sunulan bilgi ve belgeleri inceleyerek, birikimlerin aktarıma uygunluğu ile aktüerya raporunun belirlenen esas ve usullere uygunluğunu değerlendirir. Müsteşarlık gerek görmesi halinde hizmet sunucusundan ek bilgi ve belge isteyebilir. Değerlendirme, gerekli bilgi ve belgelerin tamamlanmasını müteakip en geç 3 ay içerisinde sonuçlandırılır.

Emeklilik taahhüt planı kapsamındaki birikimler birden fazla emeklilik şirketine aktarılabilir mi?

Evet. Birikimlerin birden fazla emeklilik şirketine aktarılması mümkündür.

Birden fazla emeklilik taahhüt planı kapsamındaki birikimlerimi aynı emeklilik sözleşmesine aktarabilir miyim?

Evet. Birden fazla emeklilik taahhüt planı kapsamındaki birikimlerin aynı emeklilik sözleşmesine veya yıllık gelir sigortasına aktarılabilmesi mümkündür.

Dernek, vakıf, sandık ve kuruluşlardan bireysel emeklilik sistemine aktarımlar grup şeklinde mi yapılacak?

Hizmet sunucusunun yetkili organlarınca alınmış karara göre aktarımlar bireysel veya grup olarak yapılabilecektir.

Pasif üyelerin de bireysel emeklilik sistemine geçişi mümkün mü?

Aktif üyelerin bireysel emeklilik sistemine, pasif üyelerin ise yıllık gelir sigortasına aktarılması esastır. Ancak, hizmet sunucusunun yetkili organlarınca karar alınması ve üyenin buna muvafakatı şartıyla, pasif üyelerin emeklilik taahhüt planı kapsamındaki birikimleri de bireysel emeklilik sistemine aktarılabilecektir.

Hizmet sunucusundaki mevcut planımda geçerli olan tüm haklarım bireysel emeklilik sisteminde de devam edecek mi?

Bireysel emeklilik sistemi fon esaslı bir sistem olduğundan aktarım tutarı kişiler adına nakdi olarak emeklilik şirketine ödenecektir. Diğer yandan sadece emeklilik taahhüt planı kapsamındaki birikimler bireysel emeklilik sistemine aktarılabilecektir. Hizmet sunucusunun üyelerine veya çalışanlarına emeklilik dışında teminatlar sunduğu veya taahhütlerde bulunduğu durumlarda, emekliliğe yönelik birikimler ile ilişkilendirilen varlık ve yükümlülükler ayrıştırılacak ve aktarımlar, üye veya çalışanlar adına, kişisel olarak ayrıştırılmış bu tutarlar göz önünde bulundurularak yapılacaktır.

Tanımlanmış fayda esaslı planlardaki tüm teminatlar, aktarım yapılması halinde bireysel emeklilik sisteminde ya da yıllık gelir sigortasında da aynı şekilde geçerli olacak mı?

Emeklilik taahhüt planı kapsamındaki birikim veya taahhütlerin bireysel emeklilik sistemine ya da yıllık gelir sigortasına aktarımı nakdi olarak yapılacaktır. Üye, bireysel emeklilik sistemine aktarım hakkını kullanınca, aktarım tutarına istinaden kazanmış olduğu süre haricinde diğer katılımcılardan farkı kalmayacağından bireysel emeklilik sistemi mevzuatına tabi olacaktır. Benzer şekilde yıllık gelir sigortasına yapılan aktarım sonrasında ise üye, yıllık gelir sigortası mevzuatına tabi olacaktır.

Aktarım tutarları üzerinden herhangi bir kesinti yapılacak mı?

Aktarım tutarı üzerinden herhangi bir kesinti yapılmaz ve aktarımı yapılacak sözleşmelerden giriş aidatı alınmayacaktır.

Aktarımlar için son tarih nedir?

Kanunda tanımlanmış aktarım avantajları 14 Haziran 2012 tarihinde sona erecektir.

Aktarımlar kısım kısım yapılabilir mi?

Aktarımların tek seferde yapılması esastır. Bununla birlikte, hizmet sunucusunun aktifinde bulunan varlıkların nakde dönüştürülmesi veya taahhütlerin fonlanmamış kısmının fonlanmasının sağlanması amacıyla, 14 Haziran 2012 tarihine kadar ve aktarıma ilişkin iş planında belirtilmesi kaydıyla, aktarımlar kısım kısım da yapılabilecektir.

Bireysel emeklilik sistemine aktarım yaptıktan sonra emekli olmak için bir süre kısıtlaması söz konusu olacak mı?

Evet. Üye veya çalışanın bireysel emeklilik sisteminden emeklilik hakkını kazanması için bireysel emeklilik sisteminden emeklilik için gerekli koşulları taşımasının yanı sıra aktarım tarihinden veya aktarımın kısım kısım yapılması halinde ilk aktarımın yapıldığı tarihten itibaren bireysel emeklilik sisteminde en az 3 yıl kalması gerekmektedir.

Birden fazla emeklilik taahhüt planımdaki birikimlerimi bireysel emeklilik sistemine aktarmam durumunda bireysel emeklilik sistemine giriş tarihim ne olacaktır? Kazanılmış sürem nasıl hesaplanacaktır?

Emeklilik taahhüt planına dahil olunan en eski tarih, bireysel emeklilik sistemine giriş tarihi olacaktır.

Aktarım tutarının, aktarım tarihinde geçerli olan brüt asgari ücretin aylık tutarının yüzde onuna bölünerek bulunan ay sayısı, bireysel emeklilik sisteminde kazanılmış süre olarak değerlendirilecektir. Kazanılmış süre hesabında sadece tam aylar dikkate alınır. Kazanılmış sürelerin toplamı en eski emeklilik taahhüt planına girişten itibaren işleyen süreden fazla olamaz.

Emeklilik taahhüt planındaki birikimler Bireysel Emeklilik Sistemine bireysel olarak nasıl aktarılacaktır?

Üye veya çalışan hizmet sunucusuna, aktarım için yazılı talepte bulunur.

Hizmet sunucusu, yazılı talebin kendisine ulaşmasını müteakip on iş günü içinde, içeriği Hazine Müsteşarlığınca belirlenen aktarım bilgi ve hesap formunu üye veya çalışana gönderir.

Üye veya çalışan, aktarım bilgi ve hesap formu ile birlikte emeklilik şirketine veya sigorta şirketine başvurur.

İlgili şirket, kişiye talebine göre bir emeklilik planı ve fon dağılımı teklifi sunar veya yıllık gelir sigortası önerir; önerdiği ürünlerin özelliklerine ilişkin bilgiler ile bireysel emeklilik veya sigortacılık mevzuatına göre katılımcıya sunulması gerekli bilgileri verir.

Üye veya çalışan, teklifi kabul etmesi halinde, içeriği Hazine Müsteşarlığınca belirlenen aktarım talep formunu imzalayarak hizmet sunucusuna gönderir ve aktarımın yapılmasını ister.

Hizmet sunucusu, aktarım talep formunun kendisine ulaşmasını müteakip aktarım tutarını emeklilik şirketinin veya sigorta şirketinin ilgili hesap numarasına öder.

Emeklilik sözleşmesi, aktarılan tutarın emeklilik şirketi hesaplarına intikal ettiği anda, yıllık gelir sigortası ise ilgili mevzuat hükümlerine göre yürürlüğe girer.

Emeklilik taahhüt planındaki birikimler Bireysel Emeklilik Sistemine grup olarak nasıl aktarılacaktır?

İş hukukuna ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla, hizmet sunucusunun yetkili organlarınca alınmış karara göre tüm üyeler veya çalışanların ya da bunların bir kısmının birikimleri, emeklilik sözleşmesine veya yıllık gelir sigortasına grup halinde aktarılabilecektir.

Hizmet sunucusu, aktarım bilgi ve hesap formu ile birlikte yazılı olarak emeklilik şirketine veya sigorta şirketine başvurur ve gruba dahil kişilerin bilgilerini elektronik ortamda şirkete gönderir.

İlgili şirket, hizmet sunucusuna gruba uygun bir emeklilik planı ve fon dağılımı teklifi sunar veya yıllık gelir sigortası önerir; önerdiği ürünlerin özelliklerine ilişkin bilgiler ile bireysel emeklilik veya sigortacılık mevzuatına göre sunulması gerekli bilgileri hizmet sunucusu ile üye veya çalışanlara verir.

Hizmet sunucusu, teklifi kabul etmesi halinde, aktarım tutarını emeklilik şirketinin veya sigorta şirketinin ilgili hesap numarasına öder.

Emeklilik sözleşmesi, aktarılan tutarın emeklilik şirketinin hesaplarına intikal ettiği tarih itibarıyla, yıllık gelir sigortası ise ilgili mevzuat hükümlerine göre yürürlüğe girer.